हाम्रो समाजमा योनी समन्धी समस्या हुँदा मानिसहरु यस्ता कुरालाई लाज हुन्छ भनी लुकाउने गर्छन ।
विशेष गरी महिलाहरु आफ्नो योनीमा संक्रमण हुँदा लाजले परिवारलाई भन्न वा डाक्टर कहाँ गइ उपचार गर्न मान्दैनन् ।
योनीमा कुनै संक्रमण भएमा वा योनी सम्बन्धी कुनै समस्या आएमा लजाउने र लुकाउने गर्नु हुँदैन ।
योनीमा संक्रमण हर कोहीलाई हुने गर्दछ तर लाज हुने भएको कारणले कसैले-कसैलाई नसुनाउदैनन् र आफुलाई पर्दा आफुलाई मात्र भएको होला भनेर आफू पनि अरुलाई भन्दैनौं र लाजले लुकाउने गर्छौँ र अरुले पनि यही सोचेर तपाइँलाई भन्न लजाउने गर्छन ।
योनीमा कुनै पनी समस्या आए नलजाई मेडिकल उपचार गराउनु पर्दछ ।
तपाइँलाई लाग्न सक्छ की म एक ब्यक्तीले मात्र यस्तो समस्या भोगी रहेको छु तर यथार्थमा गोप्य रुपमा योनी समस्याको उपचार गराउन हजारौं महिला र पुरुषहरु डाक्टर कहाँ गई उपचार गराई रहेका हुन्छन् ।
यीस्ट इन्फेक्सन योनीमा हुने एक किसिमको इन्फेक्सन हो जुन फङ्गल इन्फेक्सनको कारणले हुने गर्दछ ।
योनीमा संक्रमण वा योनीमा इन्फेक्सन हुने समस्या प्राय हरेक महिलाहरुमा हुने योनी सम्बन्धी एक कमन समस्या हो ।
यीस्ट इन्फेक्सनको लक्षणहरु (Yeast Infection Symptoms):
- योनी चिलाउने,
- योनीमा फोका निस्किने,
- योनीमा बिबिरा निस्किने
- योनीमा घाऊ हुने
- योनीको डिल सुन्निने वा रातो हुने
- योनी पोल्ने, दुख्ने
- सम्भोग गर्दा पोल्ने वा सुन्नीने,
- योनी गनाउने,
- योनीमा पानीफोका निस्किने,
- योनीबाट गनाउने सेतो पानी बग्ने
योनी संक्रमण महिलाहरुमा मात्र हुने होइन पुरुषमा पनि हुने गर्छ तर पुरुषको तुलनामा महिलाहरुको योनीमा सन्क्रमण बढी हुने गर्दछ ।
पुरुषको तुलनामा महिलामा योनी इन्फेक्सन बढी हुनुको कारण प्रकृतिक रुपमा लिंगको बनावट हो ।
मत्लब महिलाको योनी 2 तिग्राको बिचमा टाँसिएको हुन्छ तर पुरुषको लिंग के ही लामो हुने भएका कारण पुरुषको योनीमा फङ्गस सजिल्यै छिर्न सक्दैन र पुरुषको लिङ्गमा फंगस इन्फेक्सन कम हुने गर्छ ।
महिलाको योनीमा अन्डरवेयरबाट वा योनी वरीपरीबाट सजिल्यै फङ्गसहरु योनी भित्र छिर्न सक्ने भएकाले महिलामा फंगस इन्फेक्सन बढी हुने गर्छ ।
योनी भित्र फंगस छिरे पछि योनीको भित्री कोषहरुमा फंगसले आक्रमण गर्दछ र यीस्ट इन्फेक्सन हुने गर्छ । यीस्ट इन्फेक्सन जाडो को समयमा भन्दा बढी गर्मीको समयमा हुने गर्छ ।
आम तौरमा हेर्ने हो भने प्राय हरेक महिलाहरुले आफ्नो जीवनकालमा यीस्ट इन्फेक्सनको समस्या भोगी नै रहेका हुन्छन् ।
योनी वरीपरी छालामा ब्याक्टेरिया, Candida फङ्गस हुने गर्छ यो विशेष गरी भीजेको कपडा, फोहोर कपडा वा पसिनाको कारण candida फङ्गस को विकास भएको हुन्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सन अर्थात यीस्ट संक्रमण हुनुलाई यौन रोगको श्रेणीमा राखिदैन तर पनि कुनै ब्यक्तिलाई यीस्ट इन्फेक्सन भएको छ र उक्त ब्यक्ति संग असुरक्षित यौन सम्पर्क गर्दा भने यो सन्क्रमण दोस्रो ब्यक्तिमा सजिलै सर्ने गर्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सन लैंगिक सेक्सबाट मात्र होइन ओरल सेक्स गर्दा पनि यीस्ट इन्फेक्सन सर्ने सम्भावना अत्याधीक धेरै हुन्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सनलाई औषधी सेवन गरी सजिलै उपचार गर्न सकिन्छ । यदि कुनै महिलालाई यौन संक्रमण वर्षमा 4/5 पटक वा सो भन्दा बढी समय सम्म भै रहने हुन्छ भने के ही लामो समय सम्म औषधी सेवन गर्नु पर्ने पनि हुन सक्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सनको उपचार (Yeast Infection Treatment):
- एन्टीफङ्गल ट्याब्लेट सेवन गरी
- एन्टीफङ्गल क्रिम लगाइ
- योनीमा एन्टीफङ्गल क्याप्सुल छिराएर
एन्टीफङ्गलको औषधी प्रयोग गरी यीस्ट इन्फेस्कनबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ ।
पहिलो पटक यीस्ट इन्फेक्सन भएको भए एन्टीफङ्गल औषधी करिव 3 दिन देखि 1 हप्ता सम्म प्रयोग गरी यीस्ट इन्फेक्सनबाट छुटकारा पाउँन सकिन्छ ।
एन्टीफङ्गल औषधीमा लगाउने क्रिम, खाने ट्याब्लेट वा योनीमा क्याप्सुल छिराएर यसको उपचार गर्न सकिन्छ ।
यदि गर्भवती महिला भए खाने औषधीको प्रयोग नगर्नु उचित हुन्छ । डाक्टरले यो बारे सल्लाह दिनेछन ।
डाक्टर कहाँ गएर चेक जाच गरे पछि डाक्टरले तपाइँलाई समस्याको बारेमा सजिलै र सरल तरिकाले बुझाउनु हुनेछ र सरल तरिका अनुसार उपचार गराउनु हुनेछ ।
यदि यीस्ट इन्फेक्सन बारम्बार भै रहे 3 महिना देखि 6 महिना सम्म वा लामो समय सम्म औषधी खाई रहनु पर्ने पनि हुन सक्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सन हुन बाट बच्ने उपाय :
- योनी सधैँ सफा राख्ने
- योनीको रौँहरु काटेर योनी सफा गर्ने
- अन्डरवेयर सधैँ साबुनपानीले धोएर दैनिक अन्डरवेयर परिवर्तन गर्ने
- भिजेको वा चिसो अन्डरवेयर नलगाउने
- खुकुलो कपडा लगाउने
- योनीमा सजिलै हावा पस्न दिने
- योनी नगुम्साउने
- पसिनाले योनी भिजेमा चाडै योनी सफा गर्ने
- असुरक्षित यौन सम्पर्क नगर्ने । असुरक्षित यौन सम्पर्क गर्दा पार्टनरलाई यीस्ट इन्फेक्सन भएको छ भने सर्न सक्छ ।
यीस्ट इन्फेक्सन हुने मुख्य कारणहरु (Yeast Infection Causes) :
- योनी फोहोर हुँदा
- दैनिक योनी सफा नगर्दा
- यीस्ट सङ्क्रमण भएको बेला असुरक्षित यौन सम्पर्क गर्दा
- योनीमा पसिना बढी आउने गर्दा
- गर्मिमा यात्रा गरे पछि अन्डरवेयर र योनी सफा नगर्दा
- दैनिक अन्डरवेयर परिवर्तन नगर्दा
- अन्डरवेयर साबुनपानीले नधुँदा
- अरुको अन्डरवेयर वा कपडा लगाउँदा
- मासीक धर्म हुँदा
- गर्भवती हुँदा
- सेतो पानी बग्ने समस्या हुँदा
- योनी सम्बन्धी अन्य समस्या हुँदा
यीस्ट इन्फेक्सनको उपचार नगर्दा के हुन्छ (Untreated Yeast Infection)?
यीस्ट इन्फेक्सनको उपचार नगर्दा- योनिमा घाऊ हुने
- योनी कनाई रहनु पर्ने
- योनीको छालामा समस्या आउने
- यौन सम्पर्क गर्दा पार्टनरलाई पनि इन्फेक्सन हुने
- यौन सम्बंधी कुनै पनी ठुलो समस्या उत्पन्न हुन सक्ने
यीस्ट इन्फेक्सनको घरेलु उपचार (Yeast Infection Home Remedies):
- नरिवलको तेल योनी वरीपरी लगाउने
- Apple Cider vinegar "with Mother" नामक भिनेगर थोरै पानीमा मिसाएर योनी सफा गर्ने
- दैनिक दिनको 3 पटक कागती पानीलेले योनी सफा गर्ने
- खानामा लसुनको प्रयोग गरी खाने
- लसुनको पेस्ट बनाई योनी वरीपरी पनि लगाउन सकिन्छ तर योनीमा लसुनको पेस्ट लगाउँदा पोल्ने र रातो हुने गर्दछ
- खानामा भिटामिन "सी" को मात्रा बढाउने । भिटामिन "सी" ले इम्युंन सिस्टमको क्षमता बढाउदछ जसले इन्फेक्सन बढ्न दिँदैन।
- शुद्द गाईको दुधले योनी सफा गर्ने र आधा घण्टा सम्म पानीले नधोई योनीमा सजिल्यै हावा पस्न दिएर योनी सुकाउने र आधा घण्टा पछि योनी सफा गर्ने
- योनीमा मन तातो पानीले सक्ने
- मन तातो पानीले योनी सफा गर्ने
- घर बस्दा, सुत्दा अन्डर वेयर नलगाउने
- खुकुलो कपडा लगाउने
- योनी हावा सजिलै पस्न दिने